Nagroda Nenckiego
Nagroda Nenckiego
Nagroda Nenckiego została ustanowiona przez Radę Naukową Instytutu aby uhonorować wybitnych uczonych, którzy jednocześnie są naszymi szczególnymi przyjaciółmi, którzy pomagali nam w różnych naukowych okolicznościach, z którymi współpracowaliśmy, z którymi dzieliliśmy pasje i zainteresowania naukowe. Instytut Naukowy nie istnieje w izolacji, funkcjonuje w ramach sieci kolegów połączonych wspólną tematyka badawczą.

LAUREACI NAGRODY


2008 George Gerstein

Pierwszym laureatem Nagrody Nenckiego jest profesor George Gerstein z University of Pennsylvania w Filadelfii, USA. Jego kontakty z Instytutem Nenckiego rozpoczęły się w latach 60-tych, kiedy profesor Remigiusz Tarnecki, będący w Filadelfii na stypendium w University of Pennsylvania, wpadał na doświadczenia do pracowni Georga Gersteina. Później cała grupa młodych badaczy z Zakładu Neurofizjologii Instytutu Nenckiego odbyła pod kierunkiem Georga Gersteina staże podoktorskie. George Gerstein spędził „sabbatical year” na przełomie lat 1978/9 w naszym Instytucie. Przywiózł z sobą w częściach 2 minikomputery laboratoryjne, które zintegrował z naszym sprzętem i nauczył nas, jak je programować i używać do sterowania doświadczeniami i wykorzystać do analizy danych. Od tego czasu George był w stałym kontakcie z wieloma osobami z Instytutu, przyjeżdżał na organizowane przez nas imprezy naukowe i był w Radzie Redakcyjnej Acta Neurobiologiae Experimentalis. Na zdjęciu z Andrzejem Wróblem w holu Instytutu.


2010 Ernesto Carafoli

Profesor Carafoli jest wybitnym specjalistą w zakresie roli wapnia jako cząsteczki sygnałowej w metabolizmie komórki, a także transportu jonów Ca2+ przez błony biologiczne. Jest także uznanym autorytetem w zagadnieniach komórkowej homeostazy jonów wapnia, transportu tego kationu przez błony komórkowe i znaczenia wapnia w regulacji procesów komórkowych. Carafoli był jednym z pierwszych badaczy, którzy wykryli zależną od energii akumulacje wapnia przez mitochondria. Następnie badał pompę wapniową w błonie plazmatycznej komórek, przyczynił się do opracowania jej izolacji i oczyszczenia oraz scharakteryzował ją jako enzym („ATP-aza pompująca wapń”). Najnowsze prace Carafoliego dotyczą różnych aspektów znaczenia jonów wapnia jako cząsteczki sygnałowej w metabolizmie komórki, ze szczególnym uwzględnieniem jądra komórkowego. Kontakty prof. Carafoliego z polskim środowiskiem naukowym datują się od ponad 40 lat, kiedy to jako jeden z pierwszych nawiązywał oficjalną współpracę naukową w ramach akcji tak zwanych miast bliźniaczych (Modena – Lublin). Jednakże tematycznie najbliższy jego zainteresowaniom okazał się Instytut im. Nenckiego, z którym nawiązał ścisłe kontakty naukowe już na początku lat siedemdziesiątych. Jednym z rezultatów tej współpracy było zorganizowanie w 1973 r. w Jabłonnie pod Warszawą, wspólnie z prof. Witoldem Drabikowskim z Instytutu im. Nenckiego, pierwszej międzynarodowej konferencji na temat białek wiążących wapń. W pracowni prof. Carafoliego w Zurychu odbyło staże badawcze kilku pracowników Instytutu, a wielu z nich spędzało w niej krótsze okresy czasu. Prof. Carafoli szczególną opieką otaczał także polskich naukowców, którzy po ogłoszeniu w Polsce stanu wojennego znaleźli się w Szwajcarii i potrzebowali wsparcia.


2011 Elżbieta Jankowska

Laureatka Nagrody Nenckiego w 2011 roku – profesor Elżbieta Jankowska z Uniwersytetu w Göteborgu. Swoją karierę naukową rozpoczęła w Instytucie Nenckiego, gdzie uzyskała stopień doktora i doktora habilitowanego. Staż podoktorski odbyła w Instytucie Marey w Paryżu oraz na Uniwersytecie w Göteborgu, gdzie kontynuowała swoją karierę naukową. Jest autorką ponad 200 prac.


2012 Edward Korn

Laureat Nagrody Nenckiego z 2012 roku – profesor Edward Korn z National Heart Lung and Blood Institute w Beteździe. Laureat ma wieloletnie relacje naukowe z Instytutem Nenckiego. Był opiekunem kilku staży podoktorskich naukowców wywodzących się z Instytutu Nenckiego i utrzymywał z nimi trwałe współprace.


2013 Bogdan Dreher

Profesor Dreher wykonał pracę doktorską w Zakładzie Neurofizjologii Instytutu Nenckiego pod kierunkiem prof. Bogusława Żernickiego. Następnie odbył staż podoktorski w laboratorium kierowanym przez Petera Bishopa na Wydziale Fizjologii Uniwersytetu w Canberze. Od 1968 roku pracuje na Uniwersytecie w Sydney, gdzie od 1995 roku piastuje stanowisko profesora neurofizjologii widzenia na Wydziale Anatomii i Histologii i kierownika laboratorium zajmującego się organizacją funkcjonalną układu wzrokowego ssaków. Badania laureata dotyczą strukturalnych i funkcjonalnych aspektów funkcjonowania układu wzrokowego, zarówno podczas jego rozwoju, jak i po osiągnięciu dojrzałości, mechanizmów plastyczności korowej po uszkodzeniach siatkówki oraz interakcji pomiędzy ośrodkami wzgórzowymi i korowymi w systemie wzrokowym naczelnych. Profesor Dreher jest współautorem ponad 100 publikacji naukowych. Jest również wieloletnim przyjacielem i współpracownikiem Instytutu Nenckiego, mentorem wielu postdoków z Instytutu oraz członkiem redakcji ANE.


2015 Asla Pitkänen

Profesor Pitkanen jest znaną i cenioną w środowisku badaczy padaczki uczoną. Bez wątpienia jest jedną z wiodących osobowości w badaniach podstawowych epileptogenezy i traumatycznego uszkodzenia mózgu. Jej zainteresowania koncentrują się wokół molekularnych mechanizmów epileptogenezy, traumatyczniego uszkodzenia mózgu oraz obrazowania mózgu w procesach związanych z rozwojem padaczki. Jest współautorką ponad 270 artykułów, cytowanych ponad 10 tys. razy; jej indeks H = 55. Prof. Pitkanen współpracowała w przeszłości, lub współpracuje obecnie z licznymi zespołami z Instytutu Nenckiego w ramach grantów międzynarodowych.


2016 Angelo Azzi

Laureatem Nagrody Nenckiego w 2016 roku został profesor Angelo Azzi z Vascular Biology Laboratory, Human Nutrition Research Centre on Aging, Tufts University w Bostonie. Relacje naukowe  Laureata z Instytutem Nenckiego trwają już ponad 40 lat, zaowocowały wieloma publikacjami i ścisłą współpracą naukową z licznymi grupami badaczy. Wielu naukowców z Instytutu Nenckiego odbywało staże w laboratorium laureata, a za jego pośrednictwem Instytut Nenckiego został koordynatorem Światowej Sieci Biologii Molekularnej i Komórkowej UNESCO w Polsce.


2017 Claudio Franceschi

W roku 2017 laureatem Nagrody Nenckiego został profesor Claudio Franceschi z Uniwerytetu w Bolinii. Jego kontakty z Instytutem Nenckiego rozpoczęły się w latach 90-tych i zaowocowały wspólnymi projektami i publikacjami, a Wielu naukowców z Instytutu Nenckiego odbywało staże w laboratorium profesora Franceschi. Laureat wniósł znaczący wkład merytoryczny w organizacje programu polskich stulatków-POLSTU, zainicjowanego w Instytucie Nenckiego.


2018 Jacek Gaertig

Laureatem Nagrody Nenckiego 2018 został prof. Jacek Gaertig z University of Georgia w Athens, USA. Bliski związek prof. Gaertiga z Instytutem rozpoczął się pod koniec lat 80. ubiegłego wieku od współpracy z prof. Marią Jerką-Dziadosz, której doktorantka Izabela Strzyżewska-Jówko spędziła kilka miesięcy w laboratorium Profesora w Athens ucząc się metod transformacji Tetrahymena, które przeniosła do Instytutu kontynuując współpracę. Kolejne osoby z Instytutu, głownie współpracownicy z grupy prof. Stanisława Fabczaka a w ostatnich latach z grupy prof. Doroty Włogi, która odbyła staż podoktorski w laboratorium prof. Gaertiga, ugruntowały tę współpracę, odbywając liczne staże i prowadząc wspólne badania.